Program wychowawczo-profilaktyczny

PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY 

w roku szkolnym 2024/2025 

Zadania / założenia programu: 

1. Edukacja prozdrowotna w szkole - kształtowanie zachowań służących zdrowiu, rozwijanie sprawności fizycznej i nawyku aktywności ruchowej, nauka udzielania pierwszej pomocy. 

2. Edukacja obywatelska, kształtowanie postaw społecznych i patriotycznych, odpowiedzialności za region i ojczyznę. Edukacja dla bezpieczeństwa i proobronna.

3. Wspieranie dobrostanu młodzieży, ich zdrowia psychicznego. Rozwijanie u uczniów empatii i wrażliwości na potrzeby innych. Podnoszenie jakości edukacji włączającej i umiejętności pracy z zespołem zróżnicowanym. 

4. Wspieranie rozwoju umiejętności cyfrowych uczniów i nauczycieli, ze szczególnym uwzględnieniem bezpiecznego poruszania się w sieci oraz krytycznej analizy informacji dostępnych w Internecie. Poprawne metodycznie wykorzystywanie przez nauczycieli narzędzi i materiałów dostępnych w sieci, w szczególności opartych na sztucznej inteligencji, korzystanie z zasobów Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej. 

5. Kształtowanie myślenia analitycznego poprzez interdyscyplinarne podejście do nauczania przedmiotów przyrodniczych i ścisłych oraz poprzez pogłębianie umiejętności matematycznych w kształceniu ogólnym. 

6. Wspieranie rozwoju umiejętności zawodowych oraz umiejętności uczenia się przez całe życie poprzez wzmocnienie współpracy szkoły z pracodawcami oraz z instytucjami regionalnymi. 

7. Rozwijanie poczucia przynależności do społeczności mikro i makro społecznej, psychoedukacja w zakresie zachowań prospołecznych. Profilaktyka w zakresie przeciwdziałania uzależnieniom, przemocy domowej i innym dysfunkcjom społecznym.  

W tworzeniu szkolnego programu wychowawczo- profilaktycznego nacisk został położony na diagnozę środowiska szkolnego i identyfikację problemów tzn. rozpoznanie obszarów trudnych, czynników chroniących i ryzyka dotyczących uczniów szkoły. 

Diagnoza potrzeb i problemów jest dokonywana na podstawie: 

• analizy dokumentów szkolnych (dzienniki lekcyjne i protokoły zebrań rady pedagogicznej), 

• spostrzeżeń i uwag wychowawców klas, nauczycieli, specjalistów, rodziców i uczniów, 

• obserwacji bieżących zachowań uczniów, 

• ankiet, 

• analizy sytuacji geopolitycznej. 

Rozpoznane czynniki ryzyka:  

• niebezpieczne zachowania inicjowane nieograniczonym dostępem do mediów i portali społecznościowych, 

• uzależnienia w rodzinach uczniów i wśród uczniów, 

• przemoc domowa, 

• obecność w szkole osób z nadzorem kuratoryjnym nad rodzinami, 

• zła sytuacja społeczno-ekonomiczna rodzin, 

• agresja fizyczna, psychiczna i werbalna w relacjach interpersonalnych, 

• zachowania lekceważące i niepożądane w relacjach interpersonalnych, 

• możliwość wystąpienia nieprzewidywalnych zmian związanych z zagrożeniami bezpieczeństwa,  

• ambiwalentna postawa wobec uchodźców. 

Rozpoznane czynniki chroniące: 

• znajomość sytuacji środowiskowej uczniów, 

• silne więzi uczniów z rodzicami, opiekunami prawnymi, 

• ułatwiona kontrola postępów w nauce oraz frekwencji uczniów dzięki e-dziennikowi, 

• pozytywny wpływ środowiska rówieśniczego, 

• wyznawane wartości etyczne i religijne, 

• zainteresowania uczniów nauką i własnym rozwojem, 

• motywacja uczniów do zdobywania pracy i doświadczenia, 

• możliwość korzystania ze wsparcia mediatora szkolnego oraz rówieśniczego w sytuacji wystąpienia konfliktu w szkole, 

• wsparcie specjalistów. 

Obszary problemowe wynikające z przeprowadzonej diagnozy: 

• absencja uczniów na zajęciach szkolnych stacjonarnych mająca duży wpływ na osiągane wyniki w nauce (m. in. egzaminów zewnętrznych), 

• używanie wśród młodzieży nikotyny, alkoholu, środków psychoaktywnych, nadużywanie portali społecznościowych, nowoczesnych technologii,  

• brak umiejętności rozwiązywania konfliktów rówieśniczych, 

• niska motywacja do nauki w zestawieniu z wysoką konkurencją na rynku pracy, 

• brak wykształconych umiejętności integracji społecznej. 

Działania zawarte w programie poddano ewaluacji w czerwcu 2024 r. 

Program został zmodyfikowany w wrześniu 2024 r. o treści i działania uwzględniające: 

• priorytety polityki oświatowej państwa na rok 2024/2025, 

• wnioski i rekomendacje wynikające z ewaluacji działań realizowanych w ramach programu (czerwiec 2024), 

• wyniki diagnozy problemów uczniów „Analiza sytuacji edukacyjno-wychowawczej w klasie” opracowanej przez wychowawców w dwóch półroczach w poprzednim roku szkolnym, 

• wnioski z nadzoru pedagogicznego za rok szkolny 2023/2024 

• potrzeby uczniów, rodziców i nauczycieli wynikające ze specyfiki funkcjonowania szkoły. 

Przytoczone dane z ankiet wskazują, że planując działania należy położyć nacisk na kształtowanie wspierającego środowiska szkolnego, integracji klasowej i społecznej. Wskazanym jest praca w kierunku przeciwdziałania przemocy domowej oraz rówieśniczej. Psychoedukacja w kierunku świadomości problemu uzależnień i innych patologii społecznych. Kształtowanie postaw akceptujących różnorodność, zdrowego i wspierającego środowiska szkolnego, budowanie wspierających relacji między nauczycielami, uczniami i rodzicami. Realizowanie edukacji zdrowotnej, wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, odmiennych kulturowo, przybywających zza granicy i wielojęzycznych. 

Warto kontynuować organizację różnorodnych akcji wychowawczo – edukacyjno – profilaktycznych umożliwiających osiągnięcie założonych celów. Między innymi projekty, konkursy, uroczystości i imprezy szkolne, które pozwalają realizować założone cele wychowawczo-profilaktyczne oraz kształtować konstruktywne postawy uczniów. Ważną rolę pełnią również wycieczki edukacyjne i udział w zadaniach organizowanych przez inne podmioty oraz współpraca ze środowiskiem lokalnym. 

Obszary do realizacji zadań  

Termin realizacji – cały rok szkolny 

Osoby odpowiedzialne – wychowawcy, nauczyciele, specjaliści 

Sposoby ewaluacji – rozmowa, obserwacja, ankiety, analiza dokumentów szkolnych 

Cele ewaluacji: 

• uzyskanie informacji o efektach zrealizowanych działań, 

• sprawdzenie stopnia osiągnięcia założonych celów, ocena sposobu realizacji pod kątem skuteczności działań, 

• dostosowanie działań do bieżących potrzeb. 

Przebieg pracy wychowawczo - profilaktycznej i jej efekty poddawane będą systematycznej obserwacji i analizie oraz ocenie pod kątem efektywności działań. Ewaluacja zrealizowanych działań służy podniesieniu jakości działań, opracowaniu wniosków oraz rekomendacji na przyszłość. 

Sposoby i środki ewaluacji: 

• obserwacja i analiza zachowań uczniów, 

• obserwacja postępów w nauce, 

• analiza frekwencji. 

Narzędzia ewaluacji:  

• ankieta, 

• obserwacja, 

• podsumowanie działań profilaktyczno-wychowawczych, 

• analiza dokumentacji szkolnej. 

Wychowawcy klas opracowują na rok szkolny 2024/2025 tematykę zajęć z wychowawcą uwzględniającą kierunki polityki oświatowej państwa na bieżący rok szkolny, wnioski i rekomendacje wynikające z ewaluacji działań wychowawcy za poprzedni rok szkolny, wnioski z nadzoru pedagogicznego za rok szkolny 2023/2024. Dbają o integrację zespołów klasowych, realizację zajęć profilaktyczno-wychowawczych, aktywizowanie młodzieży do pracy w grupach, do pracy na rzecz społeczności klasy / szkoły.